Μετασχηματισμοί Αστικού Χώρου

  Η ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΤΟΥ ΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟΥ

ΑΣΤΙΚΟΙ ΙΣΤΟΙ

Εξοικείωση με τις βασικές έννοιες και ορολογία. Περιγραφή της δομής του αστικού ιστού: δρόμοι, οικοδομικές νησίδες, πλατείες. Οργανικοί και Γραμμικοί Ιστοί

ΜΑΘΗΜΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΝΟΤΗΤΩΝ
Διάλεξη 01 link
Εισαγωγικές έννοιες. Αστικός και εξωαστικός χώρος. Αστικός ιστός (urban fabric, urban tissue). Οικισμός και πόλη. Δρόμος, πλατεία, οικοδομική νησίδα. Συνοπτική περιγραφή των ενοτήτων του μαθήματος.
ΜΑΘΗΜΑ 2 ΤΥΠΟΛΟΓΙΕΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ
Διάλεξη 02 link
Οργανικοί Ιστοί σε δύο περιπτώσεις. Οργανική ανάπτυξη οικισμών και ο σταδιακός (χωρίς προκαθορισμένους κανόνες και χωρικό σχεδιασμό) μετασχηματισμός τους σε πόλεις. Σχεδιασμένες νέες πόλεις χωρίς γραμμικό ιστό. Οργανικοί Ιστοί σε διάφορες ιστορικές περιόδους: στους προϊστορικούς χρόνους (Μεσοποταμία, Ελλάδα), αρχαϊκή περίοδο (Ελλάδα), μεσαίωνα (Ευρώπη), οθωμανική περίοδο (Βαλκάνια), αραβική περίοδο (νοτιοδυτική Ευρώπη), προαστειακές κηπουπόλεις (20ος αι.). Οι Οργανικοί Ιστοί, αν και πολύπλοκοι, εμφανίζουν σταθερούς πυρήνες: πλατείες (bazaars), ακρόπολη, ανάκτορα.
ΜΑΘΗΜΑ 3 ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΟΙ ΙΣΤΟΙ
Διάλεξη 03 link
Γραμμικοί Ιστοί: συνθέτει ένα γεωμετρικό κανονικό πλέγμα οριζοντίων και καθέτων αξόνων (δρόμων). Γραμμικοί Ιστοί ως φαινόμενο όλων των ιστορικών περιόδων (από τους προϊστορικούς χρόνους ως σήμερα). Γραμμικοί Ιστοί ως προϊόντα χωρικού σχεδιαμού. Ιπποδάμειες πόλεις, (Μίλητος, Πριήνη, Πειραιάς, Πέργαμος, Όλυνθος, Δημητριάδα, Αντιόχεια κ.λπ). Ρωμαϊκή πολεοδομία και μνημειοποίηση των δρόμων, μεσαιωνικές τειχισμένες πόλεις, Ιδανικές Νέες Πόλεις (Αναγέννηση), πολεοδομία Baroque 17ος-18ος αι (ακτινωτοί άξονες, γιγαντιαία κλίμακα, συμμετρία). Νέες πόλεις στην Αμερική. Ουτοπική πολεοδομία (Claude Ledoux), ναπολεόντειες πόλεις. Πολεοδομία του νεοκλασικισμού. Επεμβάσεις του Haussmann στο Παρίσι, το κίνημα Beautiful City. H ιδέα της οικιστικής ενότητας (Radburn NY-1929). Προαστειακές κηπουπόλεις/Garden Cities of Tomorrow (1902). Camillo Sitte.